کاندید یا خوش بینی

داستان پرطنز و کنایت آمیز کاندید یا خوش بینی سرگذشت جوان ساده دلی به نام کاندید است که فیلسوفی پانگلوس نام او را به آیین فلسفی لایب نیتس پرورده است. ولتر با طرح این داستان طنزآمیز، لایب نیتس، فیلسوف نامدار آلمانی را که می گفت «جهان ما بهترین جهان هاست»، سخت نکوهش می کند و می گوید جهان پر از فقر، بیماری و نادانی است و این همه لطف هستی را ضایع گردانیده است. وی تباهی ها را آفریده دست تقدیر نمی داند، و می گوید چنین عقایدی که آدمی را به تحمل جور و ستم وامی دارد تنها ستمگران را خشنود می سازند. ولتر به ما می آموزد که برای خوب زیستن باید کار کرد و جهانی از نو آراست.